Trong phong tục thờ cúng của người Việt, việc bao sái bàn thờ gia tiên là một việc vô cùng quan trọng, bao sái bàn thờ liên quan trực tiếp đến hương linh của tổ tiên và các vị Thần, Phật mà gia đình đang thờ cúng. Chính vì thế, ngay từ quá trình chuẩn bị và thực hiện quá trình này gia chủ cần phải có những bài văn khấn để xin phép. Trong bài viết này sẽ “Tổng hợp những bài văn khấn bao sái bàn thờ” để gia chủ có thể thực hiện việc bao sái bàn thờ một cách trang trọng và nhanh gọn nhất.
Danh Mục
1. Bao sái bàn thờ là gì?
Theo Phật Giáo, bao sái bàn thờ là việc vệ sinh bát hương, dọn dẹp bàn thờ. Bao sái bàn thờ đây là công việc quan trọng cần làm khi tạm biệt năm cũ. Công việc bao sái bàn thờ thường được các gia chủ thực hiện vào ngày cúng ông Công, ông Táo tức vào ngày 23 tháng chạp hằng năm.
Trên thực tế, hàng tháng vào các ngày mùng 1 và ngày rằm khi cúng thờ để tưởng nhớ gia tiên mọi người cũng hay dọn dẹp bàn thờ. Thế nhưng bao sái bàn thờ vào dịp cuối năm quan trọng và có ý nghĩa hơn rất nhiều.
2. Tại sao phải bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương phải có văn khấn
Bàn thờ gia tiên nói chung và bát hương nói riêng được coi là nơi linh thiêng nhất trong căn nhà. Đây là nơi để tất cả các thành viên trong gia đình lo hương hỏa để duy trì sợi dây tâm linh gắn kết con cháu với những người quá cố. Chính vì thế, bàn thờ gia tiên lúc nào cũng phải trang nghiêm, gọn gàng. Việc bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương không chỉ để bàn thờ luôn được sạch sẽ mà qua việc này còn thể hiện thái độ tôn trọng và hiếu nghĩa đối với tổ tiên. Đây cũng là một nét đẹp văn hóa tâm linh của người Việt đã được gìn giữ và lưu truyền ngàn đời. Làm một việc quan trọng như vậy nếu như không có văn khấn, tự ý động chạm, lau dọn đồ đạc sẽ bị coi là mạo phạm, kinh động đến các chư vị thần linh.
3. Quy trình bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương
3.1 Những thứ cần chuẩn bị
Lễ vật và mâm cúng bao sái bàn thờ gia chủ cần chuẩn bị gồm:
- 1 đĩa xôi
- 1 miếng thịt luộc
- 1 đĩa trái cây theo mùa
- 1 ấm trà và bộ 5 chén nhỏ
- 3 chén rượu nhỏ
- 1 tách nước sôi để nguội
- 3 lễ tiền vàng
- 2 lọ hoa
Những dụng cụ dùng để bao sái bàn thờ:
- Chổi, khăn lau bàn thờ chuyên dùng.
- Nước bao sái bàn thờ (là nước làm từ 5 thứ thảo dược: quế, hồi, đinh hương, gỗ vang, bạch đàn) hoặc rượu gừng để tẩy uế, làm sạch đồ thờ cúng.
- Một chiếc bàn con, bên trên trải vải hoặc giấy đỏ để đặt bài vị (nếu bàn thờ có đặt chung bài vị gia tiên với các thần thì phải để ra hai chỗ khác nhau, không được lẫn lộn).
- Một chiếc thìa nhỏ.
Nước bao sái bàn thờ là nước làm từ 5 thứ thảo dược
3.2 Thứ tự khi lau dọn bàn thờ
Để tránh phạm đến phong thủy và các vị thần linh, tổ tiên gia chủ cần phải nắm bắt được thứ tự khi lau dọn bàn thờ như sau:
- Những gia đình có bàn thờ Phật, Bồ Tát thì lau dọn trước rồi mới lau dọn đến bàn thờ gia tiên. Tuyệt đối không được tiến hành lau dọn bàn thờ gia tiên trước vì điều này được cho là bất kính. Khi thực hiện, nên dùng khăn ẩm thấm nước bao sái chuẩn bị từ trước để lau tượng theo thứ tự: Lau mặt tượng, lau đầu, lau cổ rồi lau dần xuống dưới chân.
- Gia đình không thờ Phật thì người bao sái bàn thờ sẽ lau bài vị đầu tiên, sau đó đến bát hương và cuối cùng các đồ vật khác.
- Sau khi các đồ vật đã khô thì người bao sái xếp lại đúng vị trí cũ. Thắp một tuần hương và bày đồ lễ đã chuẩn bị lên
- Về phần bùa chú, chân nhang, cành vàng, lá ngọc,… của năm cũ thì hóa hết. Phần tro thì đem bón cây hay thả xuống dòng nước.
Thứ tự lau khi lau dọn bàn thờ
3.3 Các bước bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương
Dưới đây là các bước bao sái, lau dọn bàn thờ chi tiết:
- Bước 1: Chuẩn bị lễ vật cúng sau đó đọc bài văn khấn xin phép bao sái bàn thờ. Đợi cho hương tàn thì lau dọn bàn thờ.
- Bước 2: Hạ các vật phẩm thờ cúng, cần dọn dẹp xuống bàn hoặc mâm đồng. Tuy nhiên cần lưu ý tuyệt đối không di chuyển bát hương bởi xê dịch qua hướng xấu có thể gây ra những điều không may.
- Bước 3: Gia chủ cần có một chiếc bàn phủ vải đỏ hoặc giấy đỏ để đặt bài vị, bình hoa, di ảnh, chén nước, đèn thờ, mâm bồng… Nếu bàn thờ có bài vị gia tiên và các vị thần thì cần đặt ra hai chỗ khác nhau.
- Bước 4: Dùng khăn sạch với nước ngũ vị hương hoặc nước bao sái bàn thờ để lau toàn bộ đồ thờ cúng.
- Bước 5: Sau khi lau bài vị xong gia chủ thực hiện rút tỉa chân hương và dọn bát hương. Dùng thìa nhỏ xúc từng thìa tro trong bát hương. Sau đó tiến lau sạch lại bát hương. Cần lưu ý không nên nhấc bát hương lên để đổ tro ra ngoài vì như vậy có thể gây nên tình trạng “tán tài” ảnh hưởng đến may mắn.
- Bước 6: Sau khi hoàn tất việc lau chùi, đặt lại đồ thờ cúng ở đúng vị trí, thay 3 hũ nước, gạo và muối. Xong xuôi đọc văn khấn xin thỉnh các ngài về báo cáo đã xong việc bao sái bàn thờ.
- Bước 7: Đem tất cả chân hương đã rút tỉa đốt hết.
- Bước 8: Sau khi bao sái bàn thờ xong nên quét dọn lại không gian phòng thờ, nhà ở. Như vậy sẽ giúp loại trừ toàn bộ năng lượng xấu, thanh lọc không khí để đón nhận luồng năng lượng mới tài lộc và tốt lành.
Các bước bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương
4. Những lưu ý khi bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương
Bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương không chỉ là cách con cháu bày tỏ tấm lòng thành kính, hiếu thảo của mình đối với hương linh của tổ tiên mà còn là nét đẹp văn hóa truyền thống ngàn đời của người Việt. Chính vì thế, gia chủ cần phải chú ý những điều sau đây khi bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương:
- Chọn ngày, giờ tốt để thực hiện bao sau bát hương: Ngày 24 tháng chạp (giờ Thìn, giờ Tỵ, giờ Mùi), ngày 28 tháng chạp (giờ Mão, giờ Tỵ, giờ Thân), ngày 29 tháng chạp (giờ Thìn, giờ Tỵ)
- Người thực hiện bao sái bàn thờ phải ăn mặc chỉnh tề, sạch sẽ.
- Không dùng nước lạnh để rửa bài vị
- Tránh di chuyển chân hương một cách tùy tiện
- Lau dọn từ từ, nhẹ nhàng và cẩn thận, tránh làm rơi, vỡ đồ cúng.
- Hãy nhớ vị trí các món đồ thờ cúng Thần, Phật và gia tiên thật kỹ trước khi mang xuống cọ rửa. Sau đó, sắp xếp lại đúng vị trí ban đầu.
- Tuyệt đối không lau chùi bài vị của tổ tiên trước bài vị của Phật, Bồ Tát. Bởi người xưa quan niệm đó Ɩà mạo phạm, bất kính đến Thần Phật.
- Không nên lau dọn ban thờ bằng rượu với những gia đình có ban thờ Phật. Bồ Tát ở trên bàn gia tiên.
- Vị trí bàn thờ cần được đặt ở những nơi sang trọng, trang nghiêm và thanh tịnh nhất.
5. Tổng hợp những bài văn khấn bao sái bàn thờ
Dưới đây là tổng hợp những bài văn khấn cho từng bước trong việc bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương.
5.1 Văn khấn xin rút chân hương
“Con Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)
Tín chủ tên là:
Cư ngụ tại địa chỉ:
Hôm nay ngày….. tháng…… năm tín chủ con tự xét thấy bản thân mình chưa chu toàn nên để hương án có chút bụi bẩn, có chút chưa được tịnh tịnh, xanh yên.
Tín chủ xin kính cáo với các chư Vị (tùy theo bàn thờ đó thờ thần linh, hộ pháp, hay gia tiên…), chọn được ngày lành tháng tốt hôm nay xin cho phép tín chủ được sái tịnh để cho bàn thờ được trang nghiêm thanh tịnh, kính mong các chư vị chứng minh và gia hộ”.
Mong các vị tạm ẩn tạm lánh, độ cho cho con lau dọn được khang trang mỹ hảo, cho hương án được an chính vị, cho âm phần được an yên, cho gia cư được lạc thổ. Cho cung tài không động, cung lộc không hao.
Chúng con người trần mắt thịt, tội lỗi đầy thân, chỉ biết kính cẩn tâm thành nếu có gì si mê lầm lỡ kính xin được tha thứ bỏ quá đại xá cho.
Con Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần).”
5.2 Văn khấn xin bao sái bàn thờ
“Con Nam Mô A Di Đà Phật!
Con Nam Mô A Di Đà Phật!
Con Nam Mô A Di Đà Phật!
Tín chủ tên là: ………………………
Cư ngụ tại địa chỉ : ……………………………
Hôm nay ngày … tháng … năm … xét thấy bản thân mình chưa đủ chu toàn nên để hương án bị bụi, tín chủ con xin thành tâm sám hối.
Tín chủ con xin kính cáo với các chư vị (tùy theo bàn thờ đó bàn thờ gì, thần linh, hộ pháp, hay gia tiên…), hôm nay chọn được ngày lành tháng tốt xin cho phép tín chủ con được sái tịnh để cho bàn thờ được trang nghiêm và thanh tịnh nhất kính mong các chư vị chứng minh và gia hộ.
Mong các vị độ cho chúng con lau dọn được chỉn chu khang trang mỹ hảo, cho hương án được an chính vị, cho âm phần được an yên, cho gia cư được lạc thổ,
Chúng con người trần mắt thịt, tội lỗi đầy thân, chỉ biết kính cẩn tâm thành nếu có gì si mê lầm lỡ kính xin được tha thứ bỏ quá đại xá cho.
(Xong vái 3 vái).”
5.3 Văn khấn sau khi bao sái bàn thờ
“Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
– Con lạy 9 phương Trời
– Con lạy 10 phương Đất
– Con kính lạy chư Phật 10 phương
– Con kính lạy 10 phương chư Phật
– Con kính lạy quan đương niên, đương cảnh, quan hành khiển, thần binh.
– Con kính lạy các Ngài ngũ phương, ngũ mạch, tài thần, táo quân.
Tín chủ con là:…
Cư trú tại:…
– Hôm nay tân niên xuân tiết, ngày lành tháng tốt. Con chọn được thời hoan khắc hỉ để sái tịnh lại hương án.
– Nay việc dương đã tròn, cung thỉnh các vị các ngài hồi vị hương án cho con được tiếp tục phát tâm thờ phụng cốt vị.
– Năm cũ lộc tài con xin tạ.
– Năm mới lộc mới con mong cầu.
Xin các vị các ngài độ cho tấm lòng thành, phù cho gia chủ con được an bình, thuận lợi. Xuất hành đi đến nơi về đến chốn.
– Cuộc sống duyên lành mang tới, duyên dữ mang đi.
– Tài lộc đủ đầy, việc dương thăng tiến.
– Tâm trần con có.
– Lễ trần con dâng.
Nếu âm điều con có thiếu sót, kính xin được tha thứ, chở che.
Mong các vị các ngài linh thiêng giáng hạ, chúng con xin kính thành cẩn cáo.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!”
5.4 Văn khấn xin bao sái bàn thờ thần tài
“Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
– Con xin tấu lạy 9 phương Trời, 10 phương chư Phật, chư Phật 10 phương.
– Con xin tấu lạy vua cha Ngọc Hoàng thượng đế, Hoàng thiên hậu thổ, ngũ phương ngũ thổ long mạch thổ thần đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
– Tín chủ con là:… Ngụ tại:…
– Con xin tấu lạy vong linh các cụ gia tiên cửu huyền thất tổ, bà tổ cô và các bà cô các đời, ông mãnh, cô bé đỏ, cậu bé đó dòng họ… (họ nhà bạn là gì thì thêm vào) tại… (nhà ở đâu, quê ở đâu thì thêm vào).
Hôm nay là ngày 23 tháng Chạp (hoặc 30 tháng Chạp… hoặc ngày nào đó vào cuối tháng), con xin phép được bao sái lại bàn thờ gia tiên (để cho sạch sẽ để tiễn năm cũ, đón năm mới tới (trường hợp dọn dẹp ban thờ cuối năm) – để sạch sẽ ban thờ cho việc thờ cúng được trang trọng, khang trang (trường hợp dọn dẹp ban thờ vào cuối tháng), mong chư vị Phật Thánh, các cụ gia tiên tiền tổ, bà tổ cô, ông mãnh, cô bé đỏ, cậu bé đỏ của họ… chấp thuận.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!”
5.5 Văn khấn sau khi bao sái bàn thờ thần tài
“Sau khi rút chân nhang ban Thần Tài và lau dọn xong, bạn cần khấn để ông Thần Tài và Thổ Địa biết việc bao sái bát hương đã hoàn thành.
Nam mô a di Đà Phật !
Nam mô a di Đà Phật !
Nam mô a di Đà Phật !
Con xin tấu lạy 9 phương Trời, 10 phương chư Phật, chư Phật 10 phương
Con xin tấu lạy vua cha Ngọc Hoàng thượng đế, Hoàng thiên hậu thổ, ngũ phương ngũ thổ long mạch thổ thần đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân .
Tín chủ con là : … … … … … … Ngụ tại : … … … … … … … .
Con xin tấu lạy quan thần tài thổ địa đang quản lý tại địa chỉ : … … …
Hôm nay là ngày … … … … … … … … … .., con đã thực thi xong việc bao sái bàn thờ Thần tài, rút chân nhang. Kính mời những quan về ngự lại nơi bàn thờ để con liên tục việc thờ cúng.
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!”
Xem thêm: Phong thủy thờ cúng theo văn hóa của người Việt
Trên đây là “Tổng hợp những bài văn khấn bao sái bàn thờ” và những lưu ý khác trong quá trình lau dọn bàn thờ. Hy vọng bài viết trên đã giúp các gia chủ hiểu hơn về ý nghĩa và cách thực hiện cũng như biết thêm về những bài văn khấn trong quá trình bao sái. Hãy chia sẻ bài viết này đến những người khác để cùng nhau giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống quý báu ấy.
