Theo quan niệm dân gian, tháng 7 âm lịch là thời điểm trời đất, âm dương gặp nhau, Diêm Vương mở cửa Quỷ môn quan để các linh hồn trở về thăm gia đình. Tuy nhiên, một số linh hồn lang thang không có gia đình để trở về nên người dân sẽ làm lễ cúng cho những linh hồn không nơi nương tựa ấy. Trong bài viết này sẽ hướng dẫn các gia chủ “Cách cúng chúng sinh tại nhà đầy đủ và chi tiết nhất” để các vong hồn đến nhận lễ mà không quấy rầy gia chủ.
Danh Mục
1. Lễ cúng chúng sinh là gì? Ý nghĩa của lễ cúng chúng sinh
Lễ cúng chúng sinh hay lễ cúng cô hồn là lễ cúng cho những linh hồn lang thang, không nơi nương tựa vào rằm tháng 7 (tháng cô hồn). Những linh hồn này có thể là lạc mất gia đình, không biết đường về hoặc chịu nhiều oan ức không soát thoát không được ai thờ cúng, thường được gọi là “ma đói, ma khát”. Do đó, người dân sẽ thực hiện lễ cúng để tránh sự quấy phá từ những cô hồn này.
Việc lựa chọn ngày cúng chúng sinh có thể linh hoạt từ ngày 2 tháng 7 đến ngày 14 tháng 7 ( trước ngày 15 âm lịch của tháng 7 là được).
Lễ cúng chúng sinh ngoài việc giúp các linh hồn được no nê trước khi quay trở về âm tào địa phủ mà đề cao được ý nghĩa vô cùng nhân văn của của ngày “xá tội vong vong nhân”. Không những thế, thông qua mâm cơm cúng gia chủ cũng một phần nào tích phước cho chính bản thân và gia đình mình. Lễ cúng cô hồn không chỉ là niềm tin mê tín dị đoan, mà còn phản ánh tinh thần cao đẹp của lòng nhân ái và tôn trọng đối với các linh hồn.
2. Chuẩn bị và bày trí mâm lễ cúng chúng sinh như nào?
2.1 Chuẩn bị mâm cúng chúng sinh
Mâm lễ cúng chúng sinh không cần quá cầu kỳ, phức tạp chỉ cần đơn giản để thể hiện được lòng thành của gia chủ. Đối với mâm cúng chúng sinh sẽ khác những mâm cúng khác vì trong mâm cúng này sẽ không có đồ ăn mặn. Người xưa cho rằng đồ ăn mặn sẽ kích thích lòng tham của các linh hồn, vậy nên gia chủ cần chuẩn bị mâm cúng chay, hoa quả, bánh kẹo. Gia chủ có thể tham khảo những lễ vật sau:
- 5 loại hoa quả theo 5 màu sắc
- Các loại bánh kẹo như bim bim, bánh gạo, thạch, bỏng ngô, bỏng gạo
- 12 bát cháo trắng nấu loãng
- 15 lễ tiền vàng, số lượng này có thể nhiều hơn và tiền vàng được chuẩn bị theo số lượng lẻ
- Quần áo dành riêng cúng chúng sinh chuẩn bị với số lượng khoảng từ 20 đến 50 bộ, quần áo chúng sinh khác với quần áo cúng của những nghi lễ cúng khác.
- Tiền cúng dành riêng cho chúng sinh (tiền trinh)
- Nước lọc
- 3 ống hương và 2 ngọn nến nhỏ
- 1 đĩa gạo
- 1 đĩa muối trắng
- 12 viên đường thẻ
Mâm cúng chúng sinh
Tùy vào mỗi địa phương mà lễ vật trên mâm cúng sẽ có phần khác nhau, tuy nhiên bắt buộc phải có các thứ cơ bản như: cháo, trái cây, nhang, đèn cầy,…
Lễ vật quan trọng nhất của mâm cúng chúng sinh là món cháo loãng. Theo quan niệm dân gian, món này dành cho những quỷ đói bị đày đọa có thực quản nhỏ và hẹp nên không thể nuốt được thức ăn thông thường.
Cháo được nấu loãng, sau đó được đổ vào những chiếc lá đa hoặc lá mít đã được cuốn lại cẩn thận như những chiếc phễu nhỏ. Cũng có khi cháo được đổ ngay trên mặt lá đa lật ngửa.
2.2 Cách bày trí mâm cúng chúng sinh
Mâm cúng cho các vong hồn hàng tháng thường có những lễ vật được bày trí như sau:
- Lư hương luôn đặt ở phía trước ở trung tâm của mâm cúng. Đèn nến thường được đặt bên cạnh lư hương.
- Dĩa muối và gạo là hai vật phẩm bắt buộc phải có trong mâm cúng, đặt song song bên cạnh đèn nến và lư hương.
- 3 ly rượu và 3 ly nước được sắp xếp phía sau hoặc phía trước lư hương. Cách sắp xếp này có thể thay đổi tùy theo diện tích của mâm cúng.
- Các vật phẩm tế: 12 chén cháo, chè, cơm, mì gói, bánh kẹo, và trái cây thường được đặt phía sau lư hương. Mặc dù có những quy tắc bài trí theo hướng Đông Tây, nhưng lễ cúng hàng tháng thường không bó buộc vào bất kỳ kiểu bài trí cụ thể nào, quan trọng là đảm bảo có đủ các vật phẩm cúng là được.
- Cuối cùng, chuẩn bị thêm vàng mã và giấy tiền âm phủ, đặt bên cạnh dĩa muối và gạo.
Cách sắp xếp tiền vàng, quần áo cho lễ cúng
Đối với cách xếp quần áo cúng chúng sinh cũng có một số lưu ý. Đầu tiên, bạn cần xếp quần áo dưới cùng, kế đến là tiền vàng, mũ nón và các vật dụng cá nhân khác. Bên cạnh đó, tiền lẻ dùng để cúng chúng sinh nên được treo xung quanh mâm ngũ quả và mâm bánh kẹo.
3. Cách cúng chúng sinh tại nhà
Cúng cô hồn là hoạt động tâm linh nên rất cần sự thận trọng và tỉ mỉ. Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ mâm lễ thì hãy cùng hiểu các nghi thức khi cúng chúng sinh tại nhà để tránh phạm lỗi với các vong linh.
3.1 Thời điểm thích hợp để cúng chúng sinh
Thời điểm thích hợp nhất để cúng chúng sinh là vào ngày Rằm tháng 7 âm lịch, đặc biệt vào buổi chiều tối. Cúng cô hồn không nên cúng ban ngày vì mặt trời rất mạnh còn các cô hồn rất yếu, nhưng cần trước 12h đêm ngày 15 âm lịch. Theo dân gian thời điểm này nắng đã nhạt, các vong hồn mới dễ dàng tụ lại nhận được đồ mà các gia chủ cúng bố thí cho.
Trong ngày cúng chúng sinh gia đình nên tuân theo trình tự như sau: Buổi sáng đi chùa cầu siêu, sau đó về nhà thắp hương gia tiên, buổi chiều cúng thí và phóng sinh.
3.2 Những lưu ý khi thực hiện nghi thức cúng chúng sinh
- Không cúng xôi, gà. Khi rải tiền vàng ra mâm, để 4 hướng Đông, Tây, Nam, Bắc, mỗi hướng từ 3-5-7 cây hương.
- Bạn không được tùy tiện đốt giấy, vàng mã vì như thế sẽ khiến âm binh hoặc ma quỷ kéo đến, sẽ không tốt cho gia đình. Thay vào đó, bạn chỉ nên đốt vàng mã khi đã làm lễ cúng xong.
- Lưu ý là khi cúng cô hồn tại nhà thì mâm lễ phải đặt ở ngoài sân, ngoài đường, không quy định hướng lễ. Tuyệt đối không đặt ở bậu cửa và chỉ thực hiện sau khi thực hiện các khóa lễ cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên, cúng thí thực cô hồn và phóng sinh.
- Cúng chúng sinh xong, đốt đồ mã ngay tại chỗ để các cô hồn nhận và đi ngay. Tiếp đến hãy vẩy muối gạo ra xa 8 hướng bố thí và tán vong.
- Không cho trẻ con, phụ nữ có thai và người già có mặt khi cúng cô hồn, vì dễ bị cô hồn trêu chọc.
- Bên cạnh mâm lễ để cúng cô hồn, nên chuẩn bị thêm cả ít lươn, cua, cá,… để làm lễ phóng sinh. Việc này không bắt buộc nhưng nên làm. Theo quan niệm, những người nhiều nghiệp sẽ bị đày làm súc sinh. Làm lễ phóng sinh cũng như tích phước, giải phóng cho những con vật đó khỏi khổ ải.
- Không để động vật như chó mèo lại gần mâm cúng trong buổi lễ, vì những con vật đó tượng trưng cho ma quỷ.
- Trong quá trình cúng và dùng bữa, không được cắm đũa thẳng đứng vào trong bát cơm. Đây là hành động dẫn dụ yêu ma vào nhà phá hoại.
Khi cúng cô hồn tại nhà thì mâm lễ phải đặt ở ngoài sân, ngoài đường
4. Mẫu văn khấn cúng chúng sinh tại nhà
Khi thực hiện lễ cúng chúng sinh tại nhà, gia chủ có thể tham khảo những mẫu văn khấn dưới đây. Tuyệt đối không đọc bài cúng cô hồn khi chưa thực hiện nghi thức cúng vì đây là điều cần kiêng kỵ
Mẫu văn khấn số 1
“”Hôm nay ngày……tháng……năm………………(âm lịch).
Con tên là:…………………..tuổi……………….
Ngụ tại số nhà …, đường…, phường (xã)…, quận (huyện) ……………,tỉnh (Tp):…………………
Trân trọng kính mời các chư vị khuất mặt, khuất mày, kẻ lớn, người nhỏ , thập loại cô hồn, các Đảng, âm binh ngoài đường, ngoài xá, hữu danh vô vị, hữu vị vô danh, các chiến sĩ trận vong, đồng bào tử nạn…về nơi đây hưởng lộc thực đầy đủ.
Phát lòng thành tịnh, thiết lập đạo tràng, bày tiệc cam lồ, Kỳ an gia trạch, Kỳ an bổn mạng. Nhờ ơn tế độ, thêm sự phước duyên, nguyện xin gia đình yên ổn, thuận lợi bán buôn, phù hộ được buôn may bán đắt, mọi sự được sở cầu như ý, dòng họ quy hướng đạo mầu, con cháu học hành tinh tiến, nguyện cầu thế giới hòa bình, nhơn sanh phước lạc.
Nam mô Phật, Nam mô Pháp, Nam mô Tăng. Độ cho nhứt thiết siêu thăng thượng đài.
– Chân ngôn biến thực: (biến thức ăn cho nhiều)
Nam Mô Tát Phạ Đát Tha, Nga Đà Phạ Lô Chỉ Đế, Án Tám Bạt Ra, Tam Bạt Ta Hồng (7 lần)
– Chân ngôn Cam lồ thủy: (biến nước uống cho nhiều)
Nam Mô Tô Rọ Bà Da, Đát Tha Nga Đa Da, Đát Điệt Tha, Án Tô Rô, Tô Rô, Bát Ra Tô Rô, Bát Ra Tô Rô, Ta Bà Ha (7 lần)
– Chân ngôn cúng dường:
Án Nga Nga Nẵng Tam Bà Phạt Phiệt Nhựt Ra Hồng(7 lần).”
Mẫu văn khấn số 2
“Hôm nay ngày………….Chúng con tên…………..
Ở tại số nhà…………………………………………
Phát lòng thành tịnh, thiết lập đạo tràng, bày tiệc cam lồ, Kỳ an gia trạch, Kỳ an bổn mạng. Nhờ ơn tế độ,thêm sự phước duyên,nguyện xin gia đình yên ổn,thuận lợi bán buôn,dòng họ quy hướng đạo mầu,con cháu học hành tinh tiến,nguyện cầu thế giới hòa bình,nhơn sanh phước lạc.
Kính thỉnh: Cô hồn xuất tại côn lôn
Ở tam kì nghiệp, cô hồn vô số
Những là mãn giả hằng hà
Đàn ông, đàn bà, già trẻ lớn nhỏ
Ôi! m linh ơi, cô hồn hỡi
Sống đã chịu một đời phiền não
Chết lại nhờ hớp cháo lá đa
Thương thay cũng phận người ta
Kiếp sinh ra thế ,biết là tại đâu
Đàn cúng thí vâng lời phật dạy
Của có chi, bát nước nén nhang
Cũng là manh áo thoi vàng
Giúp cho làm của ăn đàng thăng thiên
Ai đến đây dưới trên ngồi lại
Của làm duyên chớ ngại bao nhiêu
Phép thiêng biến ít thành nhiều
Trên nhờ tôn giả chia đều chúng sanh
Phật hữu tình từ bi tế độ
Chớ ngại rằng có có không không
Nam mô Phật, Nam mô Pháp, Nam mô Tăng
Độ cho nhứt thiết siêu thăng thượng đài.
Chân ngôn biến thực: Nam mô tát phạt đát tha nga đa, phà lồ chí đế án tam bạt ra,tam bạt ra hồng (3 lần)
Chân ngôn cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạt phiệt nhựt ra hồng (3 lần).”
Mẫu văn khấn số 3
“Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Kính lạy: Đức Đại Tạng vương Bồ Tát Đức mục Kiều Liên Tôn giả
Kính lạy: Ngài Bản cảnh Thành hoàng
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa Ngài Bản gia Táo quân và tất cả. Cùng các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Hôm nay là ngày rằm tháng … năm… (âm lịch)
Tín chủ con là:…. Ngụ tại số nhà…, phố…, phường…, quận…, thành phố (tỉnh)…
Thành tâm kính xin: Nhân ngày xá tội vong nhân, âm cung mở cửa địa ngục ra cho phép vong linh các cô hồn không nơi nương tựa, không mồ không mả, lẩn khuất ở gốc cây, bụi cỏ, xó chợ, đầu đường, không manh áo mỏng, đêm ngày lang thang, quanh năm đói rét cơ hàn, dù rằng chết vì lý do gì, đều được về đây thụ hưởng lễ vật của tín chủ thỉnh mời: cơm canh, cháo bỏng, trầu cau, gạo muối, quả thực, hoa đăng tiền vàng, quần áo đủ màu đỏ xanh.
Phù hộ độ trì cho tín chủ và toàn gia người người đều khỏe mạnh, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long, điều lành đưa tới, điều dữ mang đi.
Cẩn cáo!
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)”
5. Những thắc mắc thường gặp khi cúng chúng sinh
Ngoài việc tìm hiểu về lễ cúng sinh là gì? Những thứ cần chuẩn bị khi cúng chúng sinh thì dưới đây là một số câu hỏi mọi người vẫn thường hay thắc mắc về lễ cúng chúng sinh.
5.1 Đồ cúng chúng sinh xong có được ăn không?
Theo quan của người xưa thì không nên ăn đồ cúng cô hồn. Vì những đồ cúng này là dành cho những vong hồn không nơi nương tựa, nếu tranh ăn của họ thì vong linh sẽ phật ý, từ đó mang đến những điều xui xẻo cho gia chủ
Tuy nhiên, ngày nay nhiều người cho rằng việc ăn đồ cúng cô hồn sau khi đã cúng là bình thường. Nhiều nơi có phong tục “giật cô hồn”, sau khi cúng thì trẻ nhỏ, người dân xung quanh sẽ đến để lấy đồ cúng về ăn.
5.2 Nên tự cúng chúng sinh ở nhà hay mời thầy?
Gia chủ có thể hoàn toàn tự cúng chúng sinh tại nhà. Tuy nhiên, nếu không quá am hiểu về cách thức cúng chúng sinh thì không nên tự làm lễ cúng cô hồn vì nếu không biết cách tiễn các cô hồn, vong linh về cõi âm, các vong linh sẽ quanh quẩn trên cõi trần quấy đảo gia chủ, nặng hơn sẽ bị vong theo, vong nhập vào người hay “rước vong vào nhà”. Chính vì thế, để mọi lễ cúng được thuận buồm xuôi gió gia chủ nên mời thầy cúng hoặc các sư thầy trong chùa về để làm lễ. Sư thầy hay thầy cúng là người biết rõ cách thức, cách chuẩn bị cũng như biết cách phòng tránh những tai ương hay nguy hiểm liên quan đến “cô hồn”.
5.3 Có cần cúng chúng sinh hàng tháng không? Không cúng có sao không?
Không nhất thiết phải cúng chúng sinh hàng tháng tuy nhiên tùy thuộc vào quan niệm và điều kiện của mỗi gia đình. Đối với những người làm ăn và kinh doanh thì nên cúng chúng sinh hàng tháng để không bị cô hồn quấy rầy. Cúng chúng sinh hoàn toàn xuất phát từ tâm cũng như lòng tin, lòng thành kính của chủ nhà. Vì vậy, việc có cúng hay không cúng cũng không sao.
Xem thêm: Những điều kiêng kỵ trong tháng 7 âm lịch theo quan niệm dân gian
Trên đây là toàn bộ kiến thức về “Cách cúng chúng sinh tại nhà đầy đủ và chi tiết nhất” mang chúng tôi đã tổng hợp. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích giúp các gia chủ có thể thực hiện lễ cúng chúng sinh một cách cẩn thận và chỉn chu nhất.
