Danh Mục
1. Ngày vía Thần Tài là gì?
Ngày vía Thần Tài là ngày người dân chọn ra nhằm mục đích cúng vị Thần Tài để được phù hộ độ trì, đồng hành cùng gia chủ trên con đường thăng tiến, hướng đến thành công như ý.
Ngày vía Thần Tài theo truyền thống dân gian sẽ là ngày mùng 10 tháng Giêng âm lịch hằng năm. Vì vậy, tính theo lịch Vạn Niên thì ngày vía Thần Tài 2025 sẽ là ngày 07/02/2025.
Thông thường, vào ngày vía Thần Tài các gia đình, đặc biệt là các cửa hàng, công ty, doanh nghiệp sẽ sắm sửa mâm lễ để cúng xin vía để cầu mong một năm tài lộc, thịnh vượng, nhiều may mắn. Đây cũng là ngày để bày tỏ lòng thành kính cũng như biết ơn đến vị Thần đã mang đến tài lộc cho gia đình.
2. Nguồn gốc và ý nghĩa ngày vía Thần Tài
Tục thờ Thần tài bắt nguồn từ Trung Quốc, sau đó xuất hiện tại Việt Nam vào khoảng đầu thế kỷ XX. Có nhiều câu chuyện trong dân gian để kể giải thích về phong tục này. Tuy nhiên, riêng phong tục thờ cúng Thần tài vào ngày mùng 10 tháng Giêng Âm lịch được tương truyền khá đồng nhất.
Câu chuyện thứ nhất: Đây là câu chuyện phổ biến nhất về ngày vía Thần Tài được lưu truyền khá rộng rãi.
Tương truyền rằng, Thần Tài là 1 vị thần cai quản tiền bạc, tài lộc trên Thiên đình. Trong 1 lần đi chơi uống rượu say, Thần Tài sa chân rơi xuống Hạ giới, va đầu vào đá nên nằm mê mệt không biết gì.
Sáng ra, dân tình thấy ông ăn mặc như phường cải lương lấy làm lạ và tưởng bị điên liền lột sạch mũ áo của ông mang đi bán. Khi tỉnh dậy Thần Tài không nhớ mình là ai, cũng không biết làm gì nên đi lang thang xin ăn.
Có 1 cửa hàng bán gà, vịt, heo quay buôn bán ế ẩm, thấy ông đến xin bèn mời vào quán ăn. Kỳ lạ thay, từ lúc Thần Tài vào ăn thì khách bỗng dưng kéo đến nườm nượp, cửa hàng đối diện mọi khi đông khách là vậy tự nhiên chuyển hết sang bên này ăn.
Sau 1 thời gian thấy Thần Tài chẳng làm gì mà suốt ngày được ăn ngon, lại dùng tay ăn bốc, người thì bốc mùi, sợ khách thấy thế không dám đến ăn nữa, lại vừa tốn kém đồ ăn cho kẻ ăn mày, chủ quán bèn đuổi Thần Tài đi.
Quán đối diện ngày xưa đông khách, nay vắng hoe, thấy vậy liền mời Thần Tài vào ăn, kỳ lạ thay, khách lại kéo sang ăn rất đông, quán bên kia lại vắng vẻ. Kể từ đó, các hàng quán tranh giành nhau mời cho được Thần Tài đến chỗ mình ăn để khách đến đông.
Người dân thương ông không có 1 mảnh vải che thân liền dẫn ông đi mua quần áo mặc. Vô tình, bộ quần áo ông được mua cho lại chính là bộ đồ trước kia của ông. Sau khi mặc áo mũ vào, Thần Tài nhớ ra mọi chuyện và bay về trời.
Ngày ông bay về trời là ngày mùng 10 tháng Giêng và kể từ đó mọi người lấy ngày này là ngày vía Thần Tài.
Câu chuyện thứ 2: Câu chuyện này ít được biết đến hơn nhưng cũng giúp giải thích thêm ý nghĩa về việc cúng kiếng ngày Thần Tài.
Truyện kể rằng, ngày xưa có 1 người lái buôn tên là Âu Minh, trong 1 lần đi qua hồ Thanh Thảo phước đức gặp được vua Thủy Tề và được ban cho 1 gia nhân tên là Như Nguyện.
Từ ngày có Như Nguyện, công việc làm ăn của Âu Minh bỗng suôn sẻ, may mắn, chẳng mấy chốc ông trở nên phát đạt và vô cùng giàu có. Vào 1 ngày trong dịp Tết, Như Nguyện bị Âu Minh đánh không rõ vì lý do gì. Quá sợ hãi, cô gái bèn trốn vào trong đống rác và đột nhiên biến mất.
Từ ngày không còn Như Nguyện, công việc làm ăn của Âu Minh nhanh chóng xuống dốc, tiền bạc cứ thế đội nón ra đi. Mọi người cho rằng Như Nguyện là Thần Tài mang đến tài lộc, may mắn nên đã lập bàn thờ cho cô.
Chính vì vậy, bàn thờ của Thần Tài luôn được đặt ở góc khuất và gia chủ cũng kiêng quét rác trong 3 ngày Tết để tránh quét mất tài lộc của nhà mình đi.
Từ 2 câu chuyện trên ta thấy ý nghĩa quan trọng của Thần Tài với việc làm ăn, buôn bán. Gần như tất cả các hộ kinh doanh, doanh nghiệp đều có bàn thờ Thần Tài để công việc suôn sẻ, buôn bán hanh thông.
Chuyện kể rằng, dưới trần gian không có Thần tài, chỉ có Thần tài trên trời, cai quản tiền bạc, tài lộc. Trong một lần đi chơi uống rượu, Thần tài say quá nên rơi xuống trần gian. Khi Thần tài vào nhà nào xin ăn thì nhà đó giàu có, buôn may bán đắt… Đến ngày mồng 10 tháng Giêng thì Thần tài bay về trời.
Để tưởng nhớ ngài, mọi người chọn ngày này là ngày vía Thần tài để thờ cúng vật phẩm và mua vàng để cầu tài lộc may mắn, sung túc cho cả năm, đặc biệt là ở những gia đình kinh doanh, buôn bán.
Sự tích này ngấm vào quan niệm của nhiều người, trở thành một tín ngưỡng dân gian nên cứ vào ngày mùng 10 tháng Giêng Âm lịch, nhiều gia đình, đặc biệt là những người làm kinh doanh lại đi sắm lễ vật để cúng lấy vía Thần tài để cầu xin làm ăn thuận lợi, phát đạt, thịnh vượng về tài lộc, thuận buồm xuôi gió trong cả năm.
Ngoài ngày vía Thần tài quan trọng nhất trong năm là mùng 10 tháng Giêng Âm lịch, nhiều người kinh doanh còn chọn ngày mùng 10 Âm lịch hằng tháng để cúng, cầu xin cho may mắn về tài lộc trong tháng.
3. Cách cúng ngày vía Thần Tài
Dưới đây là chi tiết cách cúng ngày vía Thần Tài theo truyền thống.
3.1 Mâm cúng ngày vía Thần Tài
Gia chủ cần chuẩn bị mâm cúng ngày vía Thần Tài bao gồm:
- Tượng: Bao gồm tượng Thần Tài đặt ở bên trái và tượng Thổ Địa đặt ở bên phải, nếu có thể thì sắm thêm một bức tượng Thiềm Thừ.
- Chuẩn bị hoa quả tươi, có thể lựa một số hoa như hoa ly, hoa cúc, hoa đồng tiền.
- Bàn thờ phải đặt ở nơi sạch sẽ, thoáng mát và hướng ra cửa chính để hút tài lộc.
- Chuẩn bị 5 chén nước, 1 hũ rượu, 1 hũ gạo và 1 hũ muối
- Có thể sử dụng mâm cúng chay hoặc mặn đều được, tùy theo hoàn cảnh của gia đình.
- Bộ tam sên: Miếng thịt heo luộc (tượng trưng cho Thổ), tôm hoặc cua (Tượng trưng cho Thủy), trứng vịt (tượng trưng cho Thiên).
3.2 Giờ đẹp để cúng ngày vía Thần Tài
Theo các chuyên gia về phong thủy, thì thời điểm tốt nhất để làm lễ cúng là vào buổi sáng, cụ thể là từ 09h00 – 11h00, hoặc 11h00 – 13h00. Ngoài ra, 15h00 – 17h00 cũng là giờ tốt để cầu xin thần linh.
3.3 Bài văn khấn ngày vía Thần Tài
“Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy Thần Tài vị tiền.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Tín chủ con là …
Ngụ tại …
Hôm nay, ngày … tháng … năm …
Tín chủ thành tâm sửa biện, hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày ra trước án kính mời ngài Thần Tài vị tiền.
Cúi xin Thần Tài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật phù trì tín chủ chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!”
4. Những điều nên làm và không nên làm trong ngày vía Thần Tài
4.1 Những điều nên làm trong ngày vía Thần Tài để cả năm được may mắn
4.1.1 Đi mua vàng
Đi mua vàng vào ngày vía Thần Tài đã trở thành hoạt động được người dân thực hiện như một thói quen. Họ tin rằng việc làm này sẽ mang lại nhiều may mắn, phát tài phát lộc. Do Thần Tài giúp cho việc làm ăn phát đạt, buôn may bán đắt và tài lộc thịnh vượng nên mọi người cũng sẽ mua vàng để cúng trả lễ cho Thần Tài vào ngày này.
4.1.2 Lau dọn bàn thờ Thần Tài
Lau dọn bàn thờ là việc làm không thể thiếu khi thờ cúng Thần Tài. Bạn cần chuẩn bị 1 chậu nhỏ chuyên chỉ dùng để tẩy uế, đổ nước lá bưởi hoặc nước sạch pha chút rượu. Đầu tiên bạn cần lau rửa tượng Thần Tài và Ông Địa (nếu có) trước, sau đó vệ sinh các đồ thờ cúng, lau dọn ban thờ cho sạch sẽ, thoáng đãng, xong xuôi bạn sắp xếp lại như cũ.
4.1.3 Cúng vía Thần Tài
Việc cúng vía Thần Tài với mong muốn cảm tạ và tưởng nhớ về những phước lành và sự giúp đỡ mà Ngài đã làm trong những năm qua. Bên cạnh đó còn là những lời mong ước được Ngài tiếp tục phù hộ cho các năm về sau nên việc cúng vía vào ngày này sẽ giúp cho bạn thêm nhiều may mắn và phước lộc.
4.1.4 Đi mua đồ phong thủy
Vào ngày vía Thần Tài, cũng có nhiều gia đình lựa chọn việc mua thêm những món đồ phong thủy như đá phong thủy, tượng Thiềm thừ,… để mong một năm được làm ăn phát đạt và thêm sung túc, may mắn.
4.2 Một số điều kiêng kỵ trong ngày vía Thần Tài
Có thờ có thiêng, có kiêng có lành. Biết được những điều đại kỵ nên tránh sẽ giúp gia chủ và gia đình có một năm đủ đầy, công việc làm ăn thuận buồm xuôi gió.
Dân gian ta và nhiều tài liệu cổ tương truyền một số việc cần tránh trong ngày này như sau:
- Dùng đèn nháy, đèn điện thay thế nến, đèn dầu: Thời đại thay đổi và đồ thờ cúng cũng được “hiện đại hóa” theo. Tuy nhiên, việc sử dụng đèn dầu, nến vẫn được các chuyên gia phong thủy khuyến khích gia chủ hơn cả. Nếu sử dụng đèn thờ điện cần bố trí 2 bên 2 cây, đẩy xa bên ngoài bàn thờ.
- Sử dụng đồ giả để cúng: Việc sử dụng hoa quả giả để cúng là điều không nên. Thay vào đó, bạn nên chọn những trái có màu sắc đẹp, hoa tươi, hoa có nhiều nụ để cúng ngày vía Thần Tài.
- Lời ăn tiếng nói thiếu trang nhã: Cãi lộn, nhời ra tiếng vào với khách hàng, đối tác trong ngày lễ vía Thần Tài cũng có thể ảnh hưởng đến tài lộc của gia chủ. Vì vậy, không chỉ ngày vía Thần Tài mà cả những ngày bình thường, bạn nên cẩn trọng trong lời nói giao tiếp hàng ngày.
Xem thêm: Cách thu hút tài lộc hiệu quả theo phong thủy mà gia chủ cần biết
Trên đây là nguồn gốc và ý nghĩa của ngày vía Thần Tài. Hy vọng thông qua bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu hơn về ngày lễ này.